Wykąpanie noworodka to jedno z największych wyzwań, z jakimi muszą mierzyć się świeżo upieczeni rodzice. Bardzo często jest to wydarzenie stresujące i rodzące ogrom obaw. Jak bowiem umyć tak małe dziecko, by nie zrobić mu krzywdy? Ile powinna trwać kąpiel? Jakich kosmetyków używać? Na co uważać? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdują się poniżej.
Kąpanie noworodka jest tak naprawdę czynnością nieco demonizowaną. Wbrew pozorom, to czynność prosta, której dorośli szybko uczą się choćby ze względu na aktywowany instynkt rodzicielski. Oczywiście, malutkie dziecko należy kąpać niezwykle ostrożnie, a cała „wodna ceremonia” powinna być w odpowiedni sposób przygotowana. Jednak stres przy kąpieli noworodka nie jest w żaden sposób wskazany. Maluch musi czuć się na rękach swoich opiekunów bezpiecznie. Jeśli dorosły będzie się denerwować, malec od razu to rozpozna i zacznie się zwyczajnie bać. To z kolei sprawi, że kąpiel dla obu stron stanie się wydarzeniem traumatycznym. Kluczem do sukcesu jest więc zachowanie spokoju.
Kiedy pierwsza kąpiel noworodka?
Większość rodziców po raz pierwszy samodzielnie kąpie noworodka w dniu przyjazdu ze szpitala. Najnowsze trendy mówią jednak o tym, by niespecjalnie spieszyć się z serwowaniem maluchowi „domowego SPA”. Warto bowiem dać mu chwilę na aklimatyzację w zupełnie nowym otoczeniu. Pierwsza kąpiel może bez żadnych przeszkód mieć miejsce np. dwa lub trzy dni od opuszczenia porodówki.
Zasadne wydaje się też pytanie – o jakiej porze dnia myć dziecko? Kąpiel warto zaplanować w taki sposób, by zaraz po niej maluch nie wychodził na zewnątrz. Wieczorne mycie się ma tę zaletę, że skutecznie wycisza noworodka, dzięki czemu łatwiej jest go położyć spać. Co ważne! Nie należy rozpoczynać kąpieli, jeśli chwilę wcześniej pociecha była karmiona!
Kąpanie noworodka – co przygotować?
Na pewno przyda się duży ręcznik, który przed pierwszym użyciem musi być wyprany i wyprasowany. Dedykowane dla dzieci produkty tego rodzaju wyposażone są zwykle w kaptur. Warto zwrócić uwagę na materiał wykonania ręcznika. Zaleca się modele uszyte z tkanin naturalnych.
Do tego niezbędna będą:
- wanienka,
- pieluszki muślinowe,
- wybrany kosmetyk do kąpieli,
- czysta pielucha na przebranie,
- gaziki,
- szczotka do włosów z miękkim włosiem,
- miska z letnią wodą,
- ubranka do spania,
- opcjonalnie krem na odparzenia i oliwka.
Jaka temperatura wody?
Wanienka powinna być ustawiona w miejscu, gdzie rodzic i dziecko będą mieć odpowiednio dużo miejsca do poruszania się i obracania. Jeśli łazienka jest mała, warto kąpiel przeprowadzać np. w pokoiku dziecięcym czy w salonie. Ważne jednak, by w pomieszczeniu tym nie było zbyt chłodno.
Do wanienki nie należy nalewać zbyt dużo wody. Wystarczy, by jej tafla znajdowała się około 10 cm nad dnem. Temperatura wody powinna mieścić się w granicach 35-37 stopni Celsjusza. Łatwo zmierzyć ją można za pomocą termometru.
Do wody dodaje się wybrany płyn do kąpania. Ten powinien być dedykowany noworodkom. Używać należy go jednak oszczędnie. Na początku trzeba bowiem zweryfikować, czy dany produkt nie wywoła na skórze malucha niepożądanych reakcji alergicznych. Ogólna zasada jest taka, że im mniej składników ma dany płyn, tym w teorii powinien być dla noworodka bezpieczniejszy. Płyn (ewentualnie emulsja lub kostka) nie powinien się pienić. Może za to mieć w składzie substancje natłuszczające. Dzięki temu nie trzeba będzie używać oliwki. Tę ostatnią można stosować już po umyciu i wysuszeniu skóry lub w niewielkiej ilości dodać ją do wody.
Jak kąpać noworodka?
Jeśli to możliwe, warto noworodka kąpać we dwójkę. Zwykle pomoc partnera lub partnerki okazuje się bardzo pomocna, a cały proces mycia dziecka przebiega sprawniej.
W pierwszej kolejności należy rozebrać noworodka i od razu owinąć go ręcznikiem. Zanim zacznie chlapać się w wannie, trzeba położyć go na bezpiecznym podłożu i za pomocą letniej wody oraz czystego gazika przemyć mu buzię. Do oczyszczenia oczu można stosować sól fizjologiczną. Twarz przemywamy delikatnymi ruchami. Szczególną uwagę należy zwrócić na okolice noska oraz brodę. Jeśli posiada się specjalne patyczki do uszu dla małych dzieci, można również zadbać o higienę tej partii ciała. Tu jedna ważna uwaga – przemyć należy tylko zewnętrzne zachyłki małżowiny usznej oraz powierzchnię za uszami.
W wannie z wodą powinna znaleźć się pieluszka muślinowa, która ma pełnić rolę antypoślizgowej wyściółki. Zastąpić można ją specjalnymi matami. Pieluszka jest jednak tańsza, a na dodatek pod koniec kąpieli można się nią wspomóc, np. oblewając ciepłą wodą brzuszek dziecka lub nóżki.
Ręką wiodącą powinna znaleźć się pod pośladkiem noworodka. Druga ręka z kolei musi przytrzymywać główkę pociechy. W takich chwycie układa się dziecko w wanience. Malce należy ułożyć w taki sposób, by w wodzie najpierw znalazły się nóżki, później pupa i na końcu plecy. Cały czas z kolei trzeba przytrzymywać główkę dziecka.
Dalej jest już tylko łatwiej. Wolną ręką przemywamy delikatnie ciało dziecka. Wspomóc można się np. specjalną myjką dostępną w naszym sklepie. Na samym końcu myje się główkę maleństwa. Robimy do delikatnie, by woda nie wleciała do oczu i uszu (może to wystraszyć dzidziusia).
Co dalej?
Umyte dziecko chwytamy w podobny sposób jak przy wkładaniu do wanienki i spokojnym ruchem podnosimy bezpośrednio na rozłożony ręcznik. Szybko otulamy malca i wycieramy. Jeśli jest taka potrzeba, oliwkujemy skórę i stosujemy krem na odparzenia. Szczotką przeczesujemy włoski. Następnie ubieramy pieluszkę oraz przygotowane śpioszki. W ten sposób dziecko gotowe jest do karmienia i snu! Jeśli w mieszkaniu jest dość chłodno, warto dodatkowo otulić maluszka (ale nie przegrzewać!) np. za pomocą otulacza lub kocyka.
O czym warto pamiętać?
- Kąpiel nie powinna być długa. Na początku wystarczą wodne seanse nie dłuższe niż 5 minut. Wraz z rozwojem dziecka, czas ten można wydłużać.
- Kąpiąc noworodka należy uważać na to, by nie zamoczyć gojącego się pępka. Jeśli do tego dojdzie, delikatnie należy osuszyć go sterylnym gazikiem.
- Dziecko trzeba trzymać pewnie, szczególnie, gdy będzie mokre namydlone.
- Jeśli oliwka znajduje się w płynie do kąpieli lub została dodana do wody, nie należy jej dodatkowo stosować już po wytarciu skóry dziecka.
- Ręcznik, pieluszka tetrowa i mata do wanienki zawsze powinny być świeże i czyste.